11 Αυγ 2021

Αναζητώντας την ουτοπία στο εντελώς λάθος μέρος

Το Κράτος και το κλουβί της ασφάλειας που παρέχει είναι ο μόνος κόσμος που γνωρίζουμε. Μεγαλώσαμε μέσα σε αυτό, έχουμε ιδρυματοποιηθεί. Θα μπορούσαμε να περιπλανηθούμε στον έξω κόσμο της ανόθευτης ελευθερίας; Με τον καιρό, ναι. Θα συνειδητοποιούσαμε έτσι ότι η επιδίωξη των πόθων μας, ο πειραματισμός, η ανακάλυψη και η συνεργασία μέσα από εθελοντικές ανταλλαγές ιδεών και αγαθών είναι η δίκαιη κοινωνία που αναζητούσαν οι γενιές που προηγήθηκαν.
         Άρθρο του Hal Snarr, που δημοσιεύτηκε στις 15/3/2021 από το Mises Institute.


Ως ουτοπία περιγράφεται μια κοινωνία χωρίς πόνο και φτώχεια. Υπήρξε αντικείμενο αναζήτησης πολύ πριν ο Σερ Τόμας Μουρ επινοήσει τον όρο το 1516 από τις ελληνικές λέξεις 'ου' και 'τόπος'. Δεδομένου ότι ο συνδυασμός τους μεταφράζεται ως «ανύπαρκτο μέρος», ο Μουρ κατανοούσε ότι αναφερόταν σε κάτι ανέφικτο. Έχει πολλά ονόματα: Datong, ο Κήπος της Εδέμ, η Ατλαντίδα και η Νέα Ιερουσαλήμ.

Για πολλούς, η ουτοπία ανακαλεί εικόνες της χιλιετούς βασιλείας του Χριστού στη γη, ή των μαρξιστών που κολεκτιβοποιούν τον κόσμο, και του πολέμου σε κλίμακα Αποκάλυψης που προηγείται αυτών των δύο. Αυτός ο πόλεμος είναι μεταξύ καλού και κακού στον Χριστιανισμό, και μεταξύ προλετάριων και καπιταλιστών στον κομμουνισμό. Η νίκη τερματίζει την αποξένωση των Χριστιανών από τον Θεό εξαιτίας της αμαρτίας και του υλισμού, και την αποξένωση των προλετάριων από τον αληθινό εαυτό τους εξαιτίας του καταμερισμού της εργασίας και της εξειδίκευσης. Αυτές οι πορείες είναι τόσο παρόμοιες επειδή ο κοσμικός κομμουνισμός εξελίχθηκε από τον χριστιανικό χιλιασμό.

Ο χριστιανικός χιλιασμός και η επιρροή του στην κομμουνιστική σκέψη περιγράφονται λεπτομερώς στο «Ο Καρλ Μαρξ ως θρησκευτικός εσχατολόγος» του Murray Rothbard. 1 Σύμφωνα με τον Rothbard, τα χιλιαστικά κινήματα ακολουθούν ένα παρόμοιο μοτίβο. Οι άνθρωποι που ισχυρίζονταν ότι ήταν θεοί ή διέθεταν θεϊκό χρίσμα και που κήρυτταν τη συλλογική σωτηρία και την επερχόμενη Αποκάλυψη, επάνδρωσαν τις τάξεις τους με τους φτωχούς με το να τους υπόσχονται μια θέση στην ουτοπία αν έδειχναν πίστη και τους ακολουθούσαν. Εγκαθίδρυσαν συλλογικότητες συμμόρφωσης και κοινής ιδιοκτησίας. Καθώς οι ανάγκες ικανοποιούνταν με διανομές από το κοινόχρηστο απόθεμα, η εργασία και η παραγωγή μειώθηκαν δραματικά σε αυτές τις κοινότητες. Τελικά, αυτά τα κινήματα τελείωσαν όταν άδειασαν οι αποθήκες.

Ο χιλιασμός επεκτάθηκε από τις μικρές, θρησκευτικές κοινότητες στον κομμουνισμό του κράτους χάρη στον καθηγητή Georg Wilhelm Friedrich Hegel. 2 Εκκοσμίκευσε τον Ιησού μέσα από τον κομμουνισμό, μετατρέποντας την θέωση του Ιησού στην θέωση της ανθρωπότητας μέσω της απόκτησης γνώσης. Μετασχημάτισε το κράτος, «το θεϊκό ιδανικό στη γη», όπως το έθεσε, σε μια θρησκεία που τερμάτιζε την αποξένωση της ανθρωπότητας και του Θεού με την ενοποίησή τους σε αυτό που ονόμασε Άνθρωπος-Θεός.

Ο μαρξισμός ως θρησκευτικός αγώνας


Οι σύγχρονοι ηγέτες οφείλουν πολλά στον Χέγκελ. Οι πρόεδροι Wilson και Nixon χρησιμοποίησαν αυτή τη νέα θρησκεία για να επιβάλουν την ηθική στους ανθρώπους απαγορεύοντας το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Η δήλωση του Χέγκελ ότι «το κράτος είναι η πορεία του Θεού μέσα από τον κόσμο», θα γινόταν το τέλειο σύνθημα για την αμερικανική εξωτερική πολιτική του εικοστού αιώνα. Η ευλαβική υποστήριξη των Δημοκρατικών προς τον Κλίντον και τον Ομπάμα και των Ρεπουμπλικανών για τον Ρέιγκαν και τον Τράμπ φανερώνουν τη δύναμη αυτών των θρησκευτικών αιρέσεων στις ΗΠΑ.

Ο κομμουνισμός του Χέγκελ εκκοσμικεύτηκε από τον Καρλ Μαρξ. 3 Ο κομμουνισμός του Μαρξ είναι μια κοινωνία χωρίς Θεό, τάξεις, χρήματα, προσωπική περιουσία και ιεραρχίες. Στον κομμουνισμό, οι άνθρωποι συμβάλλουν ανάλογα με τις ικανότητές τους στις συνεργατικές προσπάθειες για την παραγωγή των αγαθών που χρειάζεται η κοινωνία και για τη διανομή τους ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός. Για να τον πραγματώσουν, οι προλετάριοι πρέπει να τερματίσουν την αποξένωσή τους από τον πραγματικό τους εαυτό με μια διαδικασία τριών σταδίων. Στο πρώτο στάδιο, οι καπιταλιστές καταπιεστές ανατρέπονται με μια βίαιη επανάσταση. Στο δεύτερο, εγκαθιδρύεται ο ακατέργαστος κομμουνισμός, 4 μια δεσποτική προλεταριακή δικτατορία, για να απελευθερώσει το κομμουνιστικό ιδανικό που έχει φυλακίσει μέσα μας ο υλισμός και ο ατομικισμός. Η σύνθλιψη της διαφορετικότητας και η επίτευξη της ομοιομορφίας ανοίγουν το δρόμο για το τρίτο και τελευταίο στάδιο, τον ανώτερο κομμουνισμό.

Η Ιστορία δείχνει ότι ο ανώτερος κομμουνισμός δεν εμφανίζεται ποτέ, επειδή οι προλεταριακοί δικτάτορες, όπως σημείωσε ο Μιχαήλ Μπακούνιν, 5 παύουν να είναι προλετάριοι μόλις αποκτήσουν την εξουσία, και δεν επιθυμούν να την εγκαταλείψουν. Αυτοί οι δικτάτορες ακολουθούν ένα κοινό μοτίβο. Αγνοώντας τους νόμους των αγορών, μειώνουν τις τιμές και αυξάνουν τους μισθούς με διατάγματα που πλασάρονται με μια λαϊκιστική ενσυναίσθηση και μια φλογερή ρητορική. Για να συγκαλύψουν την ανεργία και τις ελλείψεις αγαθών που προκύπτουν, εθνικοποιούν τις επιχειρήσεις και τις κατευθύνουν στην αύξηση της παραγωγής, όχι στο επίπεδο όπου οι αυξήσεις των τιμών ικανοποιούν την προσφορά, αλλά εκεί όπου τα ανώτατα όρια τιμών ικανοποιούν τη ζήτηση. Αυξάνουν με αναποτελεσματικό τρόπο την παραγωγή γεμίζοντας τα εργοστάσια και τις γραμμές παραγωγής με αδρανείς προλετάριους. 6 Οι απώλειες που προκύπτουν ακολουθώντας αυτά τα διατάγματα και όχι τις αγορές, όπως αυτό συμβαίνει με το [κρατικό] Αμερικανικό Ταχυδρομείο, 7 συγκαλύπτονται με επιδοτήσεις πληθωρισμένου, τυπωμένου χρήματος. 8 Ενώ συμβαίνουν αυτά, οι δικτάτορες διανέμουν τη μεγάλη ποσότητα των κοινόχρηστων αποθεμάτων στον εαυτό τους. 9 Η αναταραχή που τελικά προκύπτει συνθλίβεται με εκκαθαρίσεις 10, που παγιώνουν την εξουσία τους και σταματούν την επανάσταση στο στάδιο της δυστοπίας του ακατέργαστου κομμουνισμού. 11

Δεδομένου ότι ο ακατέργαστος κομμουνισμός είναι μια δυστοπία, και ότι αυτός και το σύστημα της αγοράς είναι αντίθετες έννοιες, θα μπορούσε το σύστημα της αγοράς να είναι η ουτοπία που έχουν αναζητήσει όλες αυτές οι γενιές; Κατά ειρωνικό τρόπο, και οι δύο αναπτύχθηκαν μέσα από τον Χριστιανισμό. Ενώ ο κομμουνισμός, όπως αναλύθηκε πιο πάνω, εξελίχθηκε μέσα από τη συλλογική σωτηρία, 12 το σύστημα της αγοράς ξεπήδησε από ιδέες που περιελάμβαναν την ατομική σωτηρία. 13 Η ατομική σωτηρία ήταν μια προοδευτική ιδέα στη μετα-ρωμαϊκή Ευρώπη. Οδήγησε στον [φιλοσοφικό] ατομικισμό, καθώς έκανε τους σκλάβους ίσους με τους ευγενείς στα μάτια του Θεού. Η άνοδος του ατομικισμού ανάμεσα στους χωρικούς των μεσαιωνικών ιταλικών πόλεων και η απόρριψη της φεουδαρχίας εκ μέρους τους, η εγγύτητα με τις διεθνείς εμπορικές οδούς και η διατήρηση των ρωμαϊκών δικαιωμάτων ιδιοκτησίας 14 οδήγησαν όλα μαζί στο σύστημα της αγοράς. 15

Το σύστημα της αγοράς, σε αντίθεση με τον τραχύ κομμουνισμό, είναι ένα σύστημα εθελούσιων επιλογών και συνεργασίας. Σε αυτό το σύστημα, οι αγοραστές και οι πωλητές συναντιούνται σε αγορές για την ανταλλαγή αγαθών. Πριν από την καθιέρωση των χρημάτων, οι άνθρωποι αντάλλασσαν μεταξύ τους προϊόντα (αντιπραγματισμός). Καθώς οι αγορές έγιναν αρκετά περίπλοκες, ο αντιπραγματισμός γινόταν μια όλο και πιο αναποτελεσματική μέθοδος. Αυτό έκανε αναγκαία την εμφάνιση ενός νέου αγαθού, του χρήματος, το οποίο προέκυψε μέσα από έναν ανταγωνισμό νομισμάτων. 16 Το χρήμα, μειώνοντας τον αριθμό των τιμών για τον αριθμό των πωληθέντων αγαθών, 17 αύξησε ριζικά την αποτελεσματικότητα των ανταλλαγών.

Ο αγώνας μεταξύ κράτους και αγοράς


Επειδή ο μερκαντιλισμός και ο μεταγενέστερος συγγενής του, ο κορπορατισμός, αναπτύχθηκαν μέσα και γύρω από το σύστημα της αγοράς, η ιστορία έχει συνδυάσει τα τρία αυτά φαινόμενα. Ο μερκαντιλισμός και ο κορπορατισμός είναι συστήματα όπου τα άτομα αναζητούν και αποκτούν κρατική προστασία από τους πολλούς ξένους και εγχώριους ανταγωνιστές τους μέσα στο σύστημα της αγοράς. Οι κρατικές άδειες, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, οι φόροι, οι επιδοτήσεις, οι απαγορεύσεις και οι κανονισμοί που δημιουργούν εταιρικά καρτέλ, αποτελούν παραδείγματα αυτών των μορφών προστατευτισμού. Υπό τον μερκαντιλισμό, οι βασιλιάδες και οι βασίλισσες παραχωρούσαν αποκλειστικά δικαιώματα στους εμπόρους που συμφωνούσαν να εισπράξουν τους φόρους τους. 18 Υπό τον κορπορατισμό, αυτές οι προστασίες εξαγοράζονται από τους πολιτικούς με συνεισφορές στις προεκλογικές τους εκστρατείες. 19

Αν και αυτές οι προστασίες παρουσιάζονται σαν εγγυήσεις της συλλογικής ευημερίας, δημιουργούν εμπόδια στην αγορά και ηθικούς κινδύνους, καθιστούν τα αγαθά και τις υπηρεσίες πιο σπάνιες από ό, τι θα ήταν σε διαφορετική περίπτωση, αυξάνουν τις τιμές πάνω στην καμπύλη της ζήτησης, και διευρύνουν τα περιθώρια κέρδους των ευνοούμενων.

Το Κράτος και το κλουβί της ασφάλειας που παρέχει είναι ο μόνος κόσμος που γνωρίζουμε. Μεγαλώσαμε μέσα σε αυτό. Όπως ο Brooks στο The Shawshank Redemption (1994), έχουμε ιδρυματοποιηθεί. Μας έχουν εξαπατήσει κάνοντάς μας εξαρτημένους από αυτό το κλουβί και από τα ψίχουλα που μας πετάει το κράτος μέσα σ’ αυτό. Θα μπορούσαμε να περιπλανηθούμε στον έξω κόσμο της ανόθευτης ελευθερίας; Με τον καιρό, ναι. Θα συνειδητοποιούσαμε έτσι ότι η επιδίωξη των παθών μας, ο πειραματισμός, η ανακάλυψη και η συνεργασία μέσα από εθελοντικές ανταλλαγές ιδεών και αγαθών είναι η δίκαιη κοινωνία που έχουν αναζητήσει οι γενιές που προηγήθηκαν. Ωστόσο είναι δύσκολο να πραγματοποιηθεί καθώς κάτι τέτοιο θα αποτελούσε δυστοπία για τους γραφειοκράτες, τους πολιτικούς και τους "ειδικούς" που θα τους καθιστούσε ανέργους.

----------------------------------------------------------------------------------------------

1)Murray N. Rothbard, «Ο Καρλ Μαρξ ως θρησκευτικός εσχατολόγος», Mises Daily , 9 Οκτωβρίου 2009.
2)το ίδιο.
2)το ίδιο.
4)Karl Marx, «Ιδιωτική ιδιοκτησία και κομμουνισμός» (1844), Marxists.org, με πρόσβαση στις 15 Μαρτίου 2021.
5)Μιχαήλ Μπακούνιν, Κρατισμός και Αναρχία: Ο Αγώνας των δύο παρατάξεων της Διεθνούς των Εργατών
Ένωση , μτφρσ. Marshall Shatz (1873; Αναρχική βιβλιοθήκη, nd)
6)Mark J. Perry, “ Milton Friedman Shovels vs. Spoons Story” Carpe Diem(blog), 6 Δεκεμβρίου 2006.
7)Chris Matthews, «Οι Αμερικανοί φορολογούμενοι δίνουν ένα δώρο 18 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα ταχυδρομεία κάθε χρόνο», Fortune , 27 Μαρτίου 2015.
8)Steve H. Hanke, « Η νομισματική σπείρα θανάτου της Ζιμπάμπουε»,Ινστιτούτο Cato, 16 Ιανουαρίου 2019.
9)Nick Fagge, « Τα πλούσια παιδιά της Βενεζουέλας - συμπεριλαμβανομένης της κόρης του ηγέτη της σοσιαλιστικής επανάστασης, Hugo Chavez's κόρη - επιδεικνύουν τον πλούτο τους με χούφτες γεμάτες χρήμα και πολυτελείς διακοπές ενώ το έθνος λιμοκτονεί,» Daily Mail , 3 Φεβρουαρίου 2019.
10)Max Fisher, «Ο Kim Jong Un μόλις σκότωσε τον θείο του. Γιατί; », Washington Post , 12 Δεκεμβρίου 2013.
11)Maya Salam και Matthew Haag, «Φρικαλεότητες υπό τον Kim Jong-un: κατήχηση, Γκούλαγκ, εκτελέσεις », New York Times , 11 Ιουνίου 2018.
12)Murray N. Rothbard, « Millennial Communism», Mises Daily , 9 Αυγούστου 2012.
13)Lee Haddigan, « Η σημασία της χριστιανικής σκέψης για το αμερικανικό φιλελεύθερο κίνημα: Χριστιανική ελευθερία, 1950–71,» Libertarian Papers 2, art. 14 (2010).
14)Murray N. Rothbard, «Όλα ξεκίνησαν, ως συνήθως, με τους Έλληνες», Mises Daily, 11 Φεβρουαρίου 2006.
15)Murray N. Rothbard, Conceived in Liberty, τόμοι. 1–4 (Auburn, AL: Ινστιτούτο Ludwig von Mises, 1999), σελ. 5–9; και Guglielmo Piombini και Bernardo Ferrero, « Ο αιώνιος αγώνας μεταξύ του εμπόρου και του γραφειοκράτη », Mises Wire , 19 Οκτωβρίου 2017.
16)Ludwig von Mises, The Theory of Money and Credit, trans. JE Batson (Auburn, AL: Ινστιτούτο Ludwig von Mises, 2009).
17)Σε μια οικονομία ανταλλαγής με προϊόντα N, ο αριθμός των τιμών ισούται με N (N – 1) / 2. Για παράδειγμα, εάν υπάρχουν 1.000 αγαθά σε μια οικονομία, θα υπήρχαν 499.500 τιμές σε μια οικονομία αντιπραγματισμού, σε μια εγχρήματη οικονομία 1.000 τιμών.
18)Murray N. Rothbard, « Η «Συνεργασία» Κυβέρνησης και Επιχειρήσεων,« Ελεύθερη Αγορά 8, αρ. 9 (1990).
19)Thomas DiLorenzo, Regulatory Sneak Attack, Mises Daily , 16 Σεπτεμβρίου 1999.


***

Ο Hal W. Snarr είναι επίκουρος καθηγητής οικονομικών στο Westminster College στο Salt Lake City της Γιούτα. [Πηγή]-Διαμόρφωση : Α.Τ.