29 Μαΐ 2023

Τυφλωμένοι από το επόμενο μεγάλο γεγονός

Ρομπότ android τεχνητής νοημοσύνης που αντικαθιστούν τον άνθρωπο

Πρέπει να μου λείπει ένα τσιπ στον εγκέφαλό μου ή κάτι τέτοιο. Γιατί ποτέ δεν έχω μείνει άναυδος από την πρόοδο της τεχνολογίας που προσπαθεί να αντικαταστήσει τον άνθρωπο; Θέλω να πω, με γοητεύει η επόμενη μεγάλη ρομποτική ηλεκτρική σκούπα ή ένα αυτοκίνητο που θα σας παραλάβει αφού έχετε φάει το εκλεκτό δείπνο σας με ακρίδες στο Four Seasons, αλλά η γοητεία μου διαλύεται γρήγορα.

Τα κινητά τηλέφωνα, οι υπολογιστές και τέτοιες αηδίες είναι ενδιαφέροντα...., αλλά όταν ακούω για τέχνη τεχνητής νοημοσύνης, ρομπότ ή (synthesized) συνθετικές ορχήστρες, το αίμα μου παγώνει.

Αυτό φαίνεται να ίσχυε πάντα για μένα, ακόμη και το 1961, όταν το IBM 7094 τραγούδησε το "Daisy" με την απόκοσμη ηλεκτρονική φωνή του, δεν χάρηκα και πολύ -και ήμουν έξι ετών! (Αν και δεν διάβασα γι' αυτό μέχρι τα 11 μου χρόνια).


Ένιωσα αυτό το είδος του τσιμπήματος προσωπικά όταν έγινα μάρτυρας της κατάληψης των ρομπότ-μηχανών παραγωγής μουσικής τις δεκαετίες του '80 και του '90 στο Χόλιγουντ. Αυτή η οικειοποίηση προκάλεσε πολλές χαμένες θέσεις εργασίας, αλλά το πιο σημαντικό (για μένα) ήταν η αρχή της απώλειας της ψυχής στην κινηματογραφική μουσική (το τότε επάγγελμά μου).

Σίγουρα, υπάρχουν στιγμές όπου μια ηλεκτρονική μουσική είναι κατάλληλη, αλλά αυτό για το οποίο μιλάω είναι η αντικατάσταση μιας συμφωνικής μουσικής με μια τεχνητά παραγόμενη μουσική με δείγματα. (Κατά ειρωνεία της τύχης, η επιθυμία για πλήρη ορχηστρική μουσική που παίζεται από ζωντανούς ανθρώπινους μουσικούς είναι ακόμα αρκετά ισχυρή στις ταινίες μεγάλου προϋπολογισμού του Χόλιγουντ της λίστας Α, αλλά ένα μεγάλο μέρος της τηλεόρασης και της καλωδιακής τηλεόρασης έχει ακολουθήσει την οδό του cyborg).

Επιστρέφοντας σε μια πιο πρακτική προοπτική, οι άνθρωποι έχουν αυτή την παράξενη ερωτική σχέση με την τεχνολογία και κυριολεκτικά αγκαλιάζουν το ίδιο πράγμα που τελικά τους στερεί τα προς το ζην ή τελικά τους μετατρέπει σε cyborgs. (Διαβάστε το υπέροχο βιβλίο του Kurt Vonnegut "Player Piano" για μια διασκεδαστική περιπλάνηση στη δυστοπία). Εμείς, ως κουλτούρα, φαίνεται επίσης να πιστεύουμε ότι η τεχνολογία θα μας σώσει τελικά από κάθε πόνο, σκληρή δουλειά, ακόμη και από το θάνατο.

Έι φίλοι, σας έχω νέα, αν η τεχνολογία δεν μας έχει απαλλάξει από τα βάσανα του καρκίνου, τότε κάτι παλαβό συμβαίνει εδώ, καθώς ο μηχανισμός του καρκίνου δεν φαίνεται τόσο περίπλοκος όσο ο μηχανισμός ενός εμβολίου mRNA. Στη χειρότερη περίπτωση, υπάρχει κάτι σκοτεινό σχετικά με το τι "επιτρέπεται" να κάνει η τεχνολογία για εμάς και τι είναι αυστηρά απαγορευμένο.

Γιατί συνεχίζουμε να το κάνουμε αυτό; Γιατί οι άνθρωποι είναι τόσο ερωτευμένοι με όλα αυτά τα υψηλών προδιαγραφών μαραφέτια και τα τεχνάσματα; Νομίζω ότι είναι στη φύση μας. Είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε τα πράγματα να συμβαίνουν με τον πιο αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο. Πείτε το τεμπελιά, καθώς οι άνθρωποι δεν θέλουν να ξοδεύουν ούτε ένα στίγμα περισσότερη ενέργεια από όση πρέπει. Αν τους δινόταν η δυνατότητα, θα υπέκυπταν σε μια ζωή ξαπλωμένοι στο κρεβάτι όλη μέρα, ενώ όλα τα ρομπότ και οι μηχανές θα έκαναν τα πάντα γι' αυτούς. Μόνο στο παιχνίδι οι άνθρωποι θέλουν να καταβάλλουν προσπάθεια. Και η εργασία δεν είναι παιχνίδι. Παρόλα αυτά, ακόμη και στο παιχνίδι τείνουμε να προσβλέπουμε στην τεχνολογία για να μας απαλλάξει από την υπερβολική σωματική προσπάθεια και την ταλαιπωρία. Κοιτάξτε τα βιντεοπαιχνίδια και την τεχνολογία εικονικής πραγματικότητας. Ακόμα και η τέχνη είναι κάτι που θα προτιμούσαμε να το κάνει μια μηχανή (εκτός αν είστε καλλιτέχνης).

Και ξέρω ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου περιμένουμε από την ιατρική να μας απαλλάξει τελικά από κάθε πόνο και ταλαιπωρία, ακόμη και από το θάνατο. Κανείς δεν φαίνεται να θέλει να ζήσει τη ζωή όπως την προορίζει ο Θεός - να υποκύψει τελικά στη φύση του φυσικού μας σώματος, το οποίο έχει μια ορισμένη προκαθορισμένη διάρκεια ζωής.

Κατά ειρωνεία της τύχης, το να ζούμε ως άνθρωποι, όπως "ο Θεός ήθελε", όταν πρωτοβρεθήκαμε σε αυτόν τον πλανήτη, ήταν μάλλον σύντομης διάρκειας, αλλά μάλλον όχι τόσο δύσκολο όσο είναι τώρα. Τις περισσότερες ασθένειες τις αποκτήσαμε μέσω των ζώων λόγω του μάλλον "αφύσικου" τρόπου που τα καλλιεργούσαμε ως πηγές τροφής. Μπορεί να είχαμε μεγαλύτερη πιθανότητα να μας κατασπαράξουν βάναυσα άγρια θηρία, αλλά αυτό μάλλον ήταν όχι μόνο γρήγορο και σχετικά ανώδυνο, αλλά και κάπως σπάνιο. Στα χρόνια που ακολούθησαν, εμείς οι άνθρωποι κάναμε αυτόν τον κόσμο παράλογα τοξικό και θέσαμε τους εαυτούς μας σε σοβαρό κίνδυνο.

Αλλά ξεχάστε τον Θεό, όπως φαίνεται να κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Τουλάχιστον, ξεχάστε τις προθέσεις του Θεού. Θέλουμε να "γίνουμε Θεός" εμείς οι ίδιοι και να αξιοποιήσουμε όλη τη δύναμη που κάποτε ήμασταν ωραίοι να επιτρέψουμε στον Θεό να έχει για τον εαυτό του. Βέβαια, ακόμα και με τον Θεό στο τιμόνι θα υποφέρουμε, θα θρηνήσουμε για τον θάνατο των γονιών μας, των φίλων και των συντρόφων μας, θα υποφέρουμε από παράξενες φυσικές ασθένειες όπως ο δηλητηριώδης κισσός και η λαίλαπα του στρατού των μυρμηγκιών. Οι φυσικές καταστροφές θα εξακολουθούν να διαταράσσουν την ειδυλλιακή μας ύπαρξη. Και όταν έρθει η ώρα μας, θα πεθάνουμε.

Γάμα το. Θέλουμε να ζήσουμε για πάντα... ή τουλάχιστον τα αφεντικά μας το θέλουν. Θέλουμε να εξαλειφθεί ο δηλητηριώδης κισσός και να κατακτήσουμε τα μυρμήγκια.

Υποθέτω ότι αν τα πράγματα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, οι περισσότεροι από εμάς δεν θα είμαστε σε θέση να αγοράσουμε το μαγικό τεχνο-τσιπ ή το νανοσωματίδιο που θα μας κρατήσει ζωντανούς για πάντα. Και δεν μπορούμε να νοικιάσουμε το πράγμα, εκτός βέβαια αν είμαστε σκλάβοι και πληρώνουμε το μηνιαίο ενοίκιο με τον ιδρώτα, το αίμα και τα δάκρυά μας.

Έτσι, όσο πιο πολύ ενθουσιαζόμαστε με την τεχνολογία, τόσο πιο πιθανό είναι να δρομολογούμε τον δικό μας αφανισμό. Αλήθεια; Αλήθεια; Αυτό δεν είναι το νόημα της ταινίας Terminator; Το βλέπουμε αυτό εδώ και χρόνια όσον αφορά την αντικατάσταση των θέσεων εργασίας από τα ηλεκτρονικά. Τώρα θα το δούμε και με άλλους τρόπους που είναι πιο ανησυχητικοί...

Όσο διασκεδαστικές και αν είναι οι εξελίξεις στην τεχνολογία για τους περισσότερους ανθρώπους, όσο λιγότερο ενθουσιαζόμαστε με αυτές τόσο καλύτερα θα είμαστε πιθανώς. Η προηγμένη τεχνολογία με πολλά πράγματα δεν είναι πραγματικά τόσο απειλητική, αλλά είναι δύσκολο να βρούμε κάτι στις μέρες μας όπου μια τέτοια εξέλιξη είναι εντελώς καλοήθης. Ίσως μια φανταχτερή τηλεόραση ή ένα φανταχτερό ψυγείο να μην έχει καμία κακή ιδιότητα, αλλά μια πρόοδος, ας πούμε, στην τεχνολογία των τηλεφώνων απλώς κάνει πολύ πιο εύκολο να αποκτήσουμε εμμονή με το τηλέφωνο. Η ευκολότερη λύση σε όλα αυτά είναι να είμαστε συνειδητοί, να ρυθμίζουμε και να ασχολούμαστε με τα πράγματα από τα οποία μας έχει παρασύρει η τεχνολογία, όπως η επικοινωνία με τη φύση, την οικογένεια και τους φίλους.

Όσον αφορά την ιατρική, απλά να έχετε επίγνωση του τι μπορεί να "ξεπουλήσετε". Να είστε ενήμεροι για τους κινδύνους πραγμάτων όπως τα εμφυτεύματα ψηφιακής ταυτότητας και ποια μπορεί να είναι τα μειονεκτήματά τους, τα εμβόλια και ποια μπορεί να είναι τα μειονεκτήματά τους, κ.λπ. Να είστε ενήμεροι για τις παρενέργειες της ιατρικής προόδου, αν υπάρχουν, και για το αν μια διαδικασία αξίζει πραγματικά να γίνει. Είναι ατυχές το γεγονός ότι τα πιο επεμβατικά αποτελέσματα των τεχνολογικών εξελίξεων δεν είναι πραγματικά κάτι που ο μέσος άνθρωπος θα επιθυμούσε να επιλύσει. Η μόνη λύση είναι απλώς να μην ασχοληθεί καθόλου με αυτό.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να επιστρέψουν στη Λίθινη Εποχή όσον αφορά την ιατρική, και σίγουρα θα ήμουν ένας από αυτούς. Έτσι, όσον αφορά την ιατρική τεχνολογία, είμαστε αρκετά κολλημένοι. Ξέρω ότι υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που έχουν ήδη εγκαταλείψει τη σύγχρονη ιατρική, οπότε είναι σίγουρα εφικτό.

Οπότε καλή τύχη εκεί έξω, και σύμφωνα με τα λόγια της Σκάρλετ Ο' Χάρα του Όσα παίρνει ο άνεμος, "Εξάλλου, αύριο είναι μια άλλη μέρα". Ίσως τότε να βρούμε την άκρη.


Πηγή - Μετάφραση/διαμόρφωση/προσθήκες : Α.Τ.